اين روش آزمايش طرز پيشروي نمونه گير لوله اي دو كفه اي ، براي بدست آوردن نمونه خاك معرف و اندازه گيري مقاومت خاك در

مقابل نفوذ نمونه گير ، را شرح مي دهد و بطور كلي بعنوان آزمايش نفوذ استاندارد (SPT) شناخته شده است.اين استاندارد تمام موارد

ايمني مربوط به كاربرد آنرا بيان نمي كند ، در مسئوليت استفاده كننده از اين استاندارد است تا دستور العمل هاي تندرستي و ايمني

مناسب را تهيه نمايد و قبل از استفاده قابليت اجرائي محدوديت هاي تعديلي را مشخص نمايد. مقادير بيان شده برحسب واحدهاي

اينچ – پوند بعنوان استاندارد در نظر گرفته مي شود.

◄ توصيف اصطلاحات ويژه در اين استاندارد:

● SPT : اختصار براي آزمايش نفوذ استاندارد ، اصطلاحي كه با آن معمولاً مهندسين به اين روش مراجعه مي نمايند.

● سندان: آن قسمت از مجموعه وزنه كوب كه با چكش برخورد مي نمايد و بوسيله آن انرژي چكش به ميله هاي حفاري انتقال مي يابد.

سرب و روی به طور معمول همراه با یکدیگر در کانسارها یافت می‌شوند لذا انواع کانسارهایی که حاوی سرب و روی در مقادیر اقتصادی هستند، تحت عنوان کانسارهای سرب- روی نامیده می‌شوند.

ذخایر سولفید توده‌ای آتشفشانیاز میان بی‌شمار ذخیره سولفید توده‌ای آتشفشانی با سن آرکئن، تنها از ذخیره کیدکریک مقدار قابل توجهی سرب به دست آمده است. این در حالی است که ذخایر سولفید توده‌ای آتشفشانی پالئوزوئیک در باتورست و نیوبرونزویک و همچنین ذخایر سنوزوئیک مانند ذخایر کوروکوی ژاپن از نظر سرب بسیار غنی هستند. مراحل اکتشافی این گونه کانسارها به صورت زیر خلاصه می‌شود.

اکتشاف مقدماتی

در ارزیابی یک منطقه کاملاً جدید از نظر سولفیدهای توده‌ای آتشفشانی دو معیار بسیار مهم را باید مد نظر قرارداد. اول وجود سنگهای آتشفشانی با منشاء غالباً زیردریایی و دوم ترکیب سنگهای آتشفشانی که باید کالک آلکالن یا تولئیتی جزایر قوسی باشد. البته هزاران کیلومتر مکعب از این سنگها وجود دارد که نابارور است، از این رو از معیارها و تکنیک‌های دیگری برای محدود کردن عملیات اکتشاف در این سنگها باید استفاده کرد.

تعریف مغناطیس سنجی

يكي از متداولترين انواع برداشتهاي ژئوفيزيكي مغناطيس سنجي است. مغناطيس سنجها ميدان مغناطيسي زمين و عوارض باستان شناسي را كه گاهي اوقات در اطراف خود ميدان مغناطيسي دارند،‌اندازه مي گيرند.

مثلا اشياء آهني داراي ميدان مغناطيسي هستند و محدوده اي كه اين اشياء در آن دفن شده اند هم داراي ميدان مغناطيسي است. نهرها هم اين نوع ميدان مغناطيسي را نشان مي دهند. زيرا اين اشياء توسط خاك پوشيده شده اند و حداقل بخشي از خاك از ذرات مغناطيسي ساخته شده است.

سلسله تاقدیس‌های فشرده شده کوههای زاگرس در جنوب غربی ایران مثال بارز تاقدیسهای فشرده شده و نفت ده در جهات می‌باشد. شانزده تاقدیس آن از جمله نفتگیرهای عظیم بوده که محتوی بیش از 500 میلیون شبکه نفت قابل استخراج و یا 3.5 تریلیون فوت مکعب گاز قابل استخراج است. سازند آسماری (میوسن زیرین) افق اصلی تولید کننده نفت ده در نواحی نفت خیز محسوب می‌شود.

ترانشه چيست؟

ترانشه روشي است براي آشكار كردن روسوبات گسل خورده و كشف تاريخ فعاليت زلزله هاست . هدف اين تمرين آشنا كردن شما با روش ترانشه زدن ونشانه هاي چينه شناسي زلزله هاست و به شما نشان مي دهد كه چگونه مي توانيد اين نشانه ها را تحليل كنيد پيش گفتار: اصل زير سئوال بردندر بسياري از زمينه هاي مورد مطالعه , ديده ميشود . زمين شناسان صحرايي يك منطقه را بخاطر برو نزد مفيد انتخاب مي كنند و اطلاعاتشان را بين نقاط ثابتي درون يابي مي كنند . زمين شناسان نفت كيلو متر ها از ميان سنگهاي رسوبي حفاري مي كنند تا روابط ساختاري و چينه شناسي زير سطحي را پيدا كنند و سايز مولوژيست ها از امواج زلزله اي در تحليل تركيب جبه و هسته زمين استفاده ميكنند.

زمين شناسي كه گسلهاي فعال را مطالعه مي كند كاستي هايي دارد: زلزله هايي كه امروزه رخ مي دهند ممكن است سطح را بشكنند اما فرسايش بسرعت نشانه هايي را ممكن است ايجاد شده باشند را از بين مي برد. تاريخ زلزله هاي گذشته كليدي براي پيش بيني زلزله هاي آينده است اما تاريخ اغلب در مناطق زير سطحي قرار گرفته است تراشه زدن تكنيكي است كه در دو دهه اخير براي مشخص كردن نشانه هاي زلزله هاي گذشته در رسوبات نزديك سطح , گسترش يافته است. يك قانون اين است كه اگر گسل نخواهد به سمت زمين شناس بالا بيايد زمين شناس به دنبال گسل پايين خواهد رفت با بلدوزر , backhoe يا بيل و كلنگ , يك يا چند گود برداري طولي از گسلي كه فعال است يا احتمال مي رود كه فعال باشد را قطع مي كند.

◄ اصول حفر ترانشه:

يك ترانشه علمي فقط يك حفره در زمين نيست بلكه بايد از موارد زير پيروي كند : ترانشه بايد بصورت عرض گسل يا گسل فرضي را قطع كند يك يا چند ديواره ترانشه اي بايد عمودي باشد ترانشه بايد رسوباتي كه در طول دوره فعاليت گسل انباشته شده اند را قطع كند رسوبات بايد شامل موادي كه براي راديو كربن يا ديگر روشهاي تعيين سن مطلق مناسب هستند باشد ديواره هاي ترانشه عمودي هستند زيرا فقط ديواره هاي عمودي بوضوح جزئيات چينه شناسي و ساختار گسلهايي را كه احتياج به مطالعه دارند نشان مي دهند اغلب ترانشه هاي موفق جزئيات چينه شنا سي كه در زمان بين فعاليت گسل نهشته شده اند را نشان مي دهند به عنوان مثال يك سنگ رسوبي كامبرين 610-600 ميليون سال پيش نهشته شده اطلاعات ناچيزي از گسلي كه در چند هزار سال اخير فعال شده را نشان مي دهند.

در حالت ايده آل ستون چينه اي ترانشه گسل شامل پنج لايه غني از مواد آلي است بنابراين مي توان سن رخداد زلزله هاي مربوط به آن گسل را بصورت نسبتا" دقيق با تعيين سن مطلق طبقه بندي كرد . تعيين زمان رخداد زلزله هايي كه در يك ترانشه مشخص هستند متكي بر دو قانون مهم چينه شناسي است: **اصل روي هم قرار گيري لايه ها و** اصل روابط افقي لايه ها .

اصل روي هم قرار گيري لايه ها و اصل روابط افقي لايه ها به اين اشاره دارد كه لايه هاي رسوبي از كف به سطح انباشته مي شوند بنابراين هر لايه اي از لايه هاي زيرين خود جوان تر و از لايه بالايي خود قديمي تر است .اصل روابط لايه ها اشاره مي كند كه اگر رخساره زمين شناسي 1# رخساره زمين شناسي 2#را قطع كند رخساره 2# قديمي تر از رخساره 1# است. گسل Y لايه C را قطع كرده است . بنا بر اين ما مي دانيم كه لايه C قبل از شكستگي Y نهشته شده است .نقش موقعيت مكاني ترانشه در موفقيت مطالعه بسيار مهم است . مهم ترين قسمت اين است كه مكان گسل با دقت خوبي قبل از آغاز گود برداري مشخص شود . زمين شناس ميداند كه صاحب زميني كه مي خواهد بكند نيست بهم خوردگي در سطح بايد تا جايي كه امكان دارد اهداف علمي به نتيچه برسند كو چك باشد . بعلاوه قيمت تجهيزات حفاري در هر ساعت 100 دلار يا بيشتر است . بنابراين برنامه ريزي خوب ضروري است . زماني كه يك زمين شناس قسمتي از يك ترانشه را با دست مي كند , جريمه برنامه ريزي ضعيف , هدر رفتن روزها , عضلات درد گرفته , دستان تاول زده و ياس و سر خوردگي نا گفتني مي باشد .

يكي از مطالعاتي كه در استفاده از ترانشه گسل پيشگام بود بررسي گسل سن آندرياس در پولت كريك در 55 كيلومتري شمال شرق لس آنجلس – كاليفرنيا ( سيه، 1978 و1984) بود. قسمتي از گسل سن آندرياس در سال 1857 در زلزله اي با حداقل 7. 9 – 7.8 = Mw و با گسيختگي بين m 5/4- 3 , شكسته شد . سن و جابجايي در زلزله 1857 مشخص شد اما هيچ تاريخي از زلزله هاي قبلي در دست نبود تا بتوان احتمال زلزله هاي آينده را پيش بيني كرد . پولت كريك سايت اميدوار كننده اي بود زيرا منطقه تا اوايل دهه 1900 باتلاقي بود. بعد از اينكه چشمه شروع به شكا فتن كرد دره اي به عمق m 10 ايجاد كرد و سطح آب زير زميني در رسوبات اطراف پايين رفت .